تاریخچه لیر ترکیه همزمان با تحولات تاریخچه ارز این کشور نشان دهنده مراحل سختی است که این ارز پشت سر گذاشته است. لیر ترکیه واحد پول کشور ترکیه و قبرس شمالی است. هر لیر به ۱۰۰ kurus (کروش) تقسیم شده است.

تاریخچه لیر ترکیه

ابتدا علامت اختصاری لیر ترکیه TRY بود. در سال ۲۰۰۵ صفر از واحد پول ترکیه حذف شد. از آن تاریخ به بعد، لیر جدید ترک با علامت YTL شناخته شد. البته این تغییر نام در تاریخچه لیر ترکیه موقتی بود. در سال ۲۰۰۹ این علامت به TL تغییر داده شد.

واژه لیر مانند سایر ارز‌های اروپایی و خاور‌میانه ریشه در کلمه لاتین لیبرا به معنای وزن و تعادل دارد. استفاده از لیبر رومی در تمام دوران قرون وسطی در اروپا و خاور نزدیک رواج داشته است. لیر ترکیه، لیور فرانسه ( تا ۱۷۹۴) و لیر ایتالیا ( تا ۲۰۰۲ ) و پوند انگلستان ریشه در این واژه رومی دارند. در ادامه می‌خواهیم شما را بیشتر در جریان جزئیات تاریخچه لیر ترکیه قرار دهیم.

لیر عثمانی

می‌توان گفت اولین پول رایج در تاریخچه لیر ترکیه توسط عبدالمجید عثمانی و در سال ۱۸۴۴ منتشر شد که به آن لیر زرد گفته می‌شد. تا آن زمان در تاریخچه لیر ترکیه هنوز هیچ پولی در قالب اسکناس منتشر نشده بود.

لیر عثمانی به عنوان واحد اصلی پول این کشور در سال ۱۸۴۴ معرفی شد. هر لیر عثمانی به صد کروش تقسیم می‌شد. لیر عثمانی تا سال ۱۹۲۷ در گردش بود.

اولین اسکناس‌های لیر ترکیه

در سال ۱۹۲۶ اسکناس‌های ۱۰۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰، ۵۰، ۱۰، ۱ لیر ترکیه توسط وزارت امور مالی این کشور منتشر شد. روی هر یک از این اسکناس‌ها تصویر مصطفی کمال آتاترک بود. مصطفی کمال آتاترک از بنیان‌گذاران جمهوری ترکیه است. این آخرین مجموعه از اسکناس‌ها در تاریخچه لیر ترکیه بود که متون روی آن به زبان فرانسوی و ترکی (به حروف عربی) به چاپ رسیده بود.

در فاصله سال‌های ۱۹۳۷ تا ۱۹۳۹ اسکناس‌های جدیدی توسط بانک مرکزی ترکیه منتشر شد. روی این اسکناس‌ها تصویری از رئیس‌جمهور آن زمان (عصمت اینونو) بود. متون روی این اسکناس‌ها به زبان ترکی اما با حروف لاتین چاپ شده بود. این پول‌ها در واحد‌های ۲، ۵، ۱۰، ۵۰، ۱۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ لیر ترکیه در آن زمان منتشر شد.

اسکناس‌های یک لیر ترکیه در سال ۱۹۴۲ دوباره منتشر شد. در اوایل دهه ۱۹۵۰ تصویر آتاترک روی اسکناس‌های لیر ترکیه ظاهر شد. جای اسکناس‌های ۲ لیر ترکیه هم در سال ۱۹۶۰ با سکه عوض شد. همین اتفاق در طول سال‌های ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۱ برای اسکناس‌های ۵ و ۱۰ لیر افتاد.

در تاریخچه لیر ترکیه واحد‌های پولی جدیدی در فاصله سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ منتشر شده است. اسکناس ۵۰۰۰ لیری در سال ۱۹۸۱، ۱۰۰۰۰ لیری در سال ۱۹۸۲، اسکناس‌های ۲۰۰۰۰ لیری در سال ۱۹۸۸، ۵۰۰۰۰ لیر در سال ۱۹۸۹ و اسکناس‌های ۱۰۰ هزار لیر در سال ۱۹۹۱، ۲۵۰ هزار لیر در سال ۱۹۹۲، ۵۰۰ هزار لیر در سال ۱۹۹۳، یک میلیون لیر در سال ۱۹۹۵، پنج میلیون لیر در سال ۱۹۹۷، ۱۰ میلیون لیر در سال ۱۹۹۹، بیست میلیون لیر در سال ۲۰۰۱ منتشر شد.

قدرت لیر ترکیه

در فاصله سالهای ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ کتاب رکورد‌های گینس، ارز ترکیه را یکی از کم‌ ارزش‌ترین ارز‌های جهان معرفی کرد. در سال ۲۰۰۳ شورای سیاست پولی ترکیه با حذف صفر اصلاح و تغییری در واحد پول خود به وجود آورد.

در سال ۲۰۰۵، با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه توسط رجب طیب اردوغان و حذف شش صفر از واحد پول ترکیه این کشور، جهش بزرگی در اقتصاد ترکیه ایجاد شد. این تغییر از تاریخ یک ژانویه ۲۰۰۵ در سراسر ترکیه اجرا شد.

لیر قدیم ترکیه تا پایان سال ۲۰۰۵ به گردش خود ادامه داد. در این زمان لیر ترکیه و لئوی رومانی در ردیف ارز‌ با کمترین ارزش قرار گرفته‌اند. در این زمان توسط دولت ترکیه دو اسکناس جدید در واحدهای TRY ۱۰۰ و TRY ۵۰ منتشر شد.

در ژانویه ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ لیر جدید ترکیه به اسم Yeni Turk Lirasi با حروف اختصار YTL معرفی شد. میزان تورم این پول حدود ۸/۸ درصد در سال بود. لیر جدید ترکیه به ۱۰۰ کروش تقسیم می‌شد. در سال ۲۰۰۹ لیر جدید ترکیه از گردش خارج و دوباره لیر ترکیه جایگزین واحد پول قبلی شد.

لیر در ترکیه معاصر

نماد واحد پول ترکیه در سال ۲۰۱۲ توسط بانک مرکزی این کشور ایجاد شد. این نماد رسمی شبیه لنگر است و از یک حرف L دو حرف T تشکیل شده است.  رجب طیب اردوغان در مورد این نماد گفت:

در سال ۲۰۰۱ با شناورسازی ارز، فصل جدیدی در اقتصاد کشور ترکیه شروع شد. شناورسازی ارز باعث از بین رفتن تورم افسار گسیخته شد. همچنین افزایش نرخ رشد اقتصادی ۲ درصدی را در اقتصاد مدیون شناورسازی ارز بود. تا قبل از این اقدام دولت، نرخ تورم لیر ترکیه دو رقمی بود.

در همان سال ترکیه با طلب کمک از صندوق بین‌المللی پول توانست در اقتصاد خود اصلاحات چشمگیری ایجاد کند. بحران مالی در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ باعث کم شدن میزان رشد اقتصادی ترکیه شد. رشد اقتصادی ترکیه در آن زمان زیر پنج درصد بود. البته با برنامه‌ریزی‌های حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ ترکیه توانست نرخ تورم ۶۸ درصدی خود را طی یک دوره ده ساله به ۷/۴ درصد برساند.

در سال ۲۰۱۷ به دلیل مشکلات سیاسی و اجتماعی، ارزش لیر ترکیه در برابر سایر ارز‌های خارجی کاهش زیادی داشت. اخیرا به دلیل تنش‌های موجود بین ترکیه و آمریکا ارزش لیر در برابر دلار و یورو بسیار کم شده است. با بررسی تاریخچه لیر ترکیه به نظر شما این کشور می‌تواند در تلاطم تحولات سیاسی کنونی، ارزش ارز خود را در برابر دلار و یورو حفظ کند؟

استانبول، پایتخت فرهنگی ترکیه و یکی از مطرح‌ترین مقاصد گردشگری در منطقه غرب آسیا است. ایرانی‌های زیادی هم به قصد گردش یا کسب و کار به این شهر سفر می‌کنند. واضح است که وقتی به استانبول سفر کنید باید لیر ترکیه به همراه داشته باشید. اگر در استانبول هستید و فرصت کافی برای تبدیل ارز در ایران نداشتید، در این مطلب بهترین صرافی‌ها برای تبدیل ارز در استانبول را به شما معرفی می‌کنیم.

تبدیل ارز در استانبول

اسکناس‌های لیر ترکیه در ارقام ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ هستند. سکه یک لیر هم متداول است و هر لیر به ۱۰۰ کروش (Kurus) تقسیم می‌شود. مراکز تبدیل ارز در استانبول به صورت رسمی (change office) نامیده می‌شود.

وقتی در خیابان‌های استانبول قدم بزنید در تابلو یا سردر صرافی‌ها عبارت (döviz) را خواهید دید. همان طور که گفته شد تبدیل ارز در استانبول برای شما گران تمام می‌شود؛ به ویژه اگر این کار را در فرودگاه یا هتل انجام دهید. پس بهتر است زیاد عجله نکنید.

مثل همه شهرهای بزرگ دیگر، بهترین صرافی‌های تبدیل ارز در استانبول هم در نقاط پر رفت و آمد شهر قرار دارند. بهترین صرافی‌ها در استانبول در محله‌های بازار بزرگ (Grand Bazaar)، بازار ادویه (Spice Bazaar)، منطقه سلطان احمد (Sultanahmet)، لاله‌لی (Laleli) و تقسیم (Taksim) قرار دارند. در ترکیه ادارات پست خدمات تبدیل ارز دلار، یورو و پوند انجام می‌دهند. به علاوه اگر چک مسافرتی به همراه داشته باشید، با کارمزد ۹ درصد می‌توانید آن را به ارز دیگری تبدیل کنید. این نرخ کارمزد برای چک مسافرتی با دیگر صرافی‌های سطح شهر برابر است.

۱) صرافی‌های تبدیل ارز در بازار بزرگ استانبول

بازار بزرگ استانبول (GRAND BAZAAR) یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین بازارهای جهان و یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر استانبول است. سالانه حدود ۹۰ میلیون نفر از این بازار دیدن می‌کنند. پیدا کردن صرافی و کیوسک‌های تبدیل ارز در بازار کار آسانی است. با توجه به انتخاب‌های زیادی که دارید، برای تبدیل ارز عجله نکنید. نرخ تبدیل‌ها را مقایسه کنید و از مناسب‌ترین استفاده کنید. بهترین نرخ تبدیل‌ها را صرافی‌های واقع در قسمت طلافروشان دارند. قسمت طلافروشان نزدیک ورودی محمودپاشا (Mahmutpasa) است. صرافی‌های پیشنهادی برای تبدیل ارز در بازار بزرگ استانبول:

۱. Merkez Doviz

آدرس: Beyazıt Mh., Keseciler Cd. 105-107, 34126 Fatih, İstanbul, Turkey
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۰۴۰۳۴+
ساعات کار: دوشنبه تا شنبه ۸ تا ۱۸

۲. Kur Borsa Doviz

آدرس: Molla Fenari Mahallesi, Çuhacı Han Sokak No 8, 34126 Fatih, İstanbul, Turkey
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۱۲۲۵۶+
ساعات کار: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۷

۳. Haznedar Doviz

آدرس: Mollafenari, Çuhacı Han Sk. No: 8, 34120 Fatih, Istanbul, Turkey
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۴۲۴۷۴+
ساعات کار: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۸

۴. Gazi Doviz

آدرس: Mollafenari, Ç. Nuruosmaniye Cd. No:28, 34000, Fatih, İstanbul, Turkey
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۱۵۸۶۸+
ساعات کار: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۸

۵. Yazici Altin Doviz

آدرس: Kapali Çarsi Kavaflar Sk. No: 61 Beyazit, Istanbul, Turkey
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۴۸۲۸۲+
ساعات کار: دوشنبه تا جمعه ۹ تا ۱۸ و شنبه ۹ تا ۱۶

۲) صرافی‌های تبدیل ارز در محله سلطان احمد

محله سلطان احمد قلب استانبول قدیم است. محله بزرگ سلطان احمد دارای چندین جاذبه گردشگری مهم مثل حاجیا سوفیا (Hagia Sophia)، مسجد سلطان احمد (Sultanahmet Camii)، کاخ موزه توپکاپی، آب انبار باسیلیک و هیپودروم قسطنطنیه در همین محله قرار دارند. اگر هتل یا محل اقامت شما نزدیک این محله است، پس تبدیل ارز در استانبول برای شما کار راحتی است؛ کافی است به جاده Divan یا Vezirhan بروید و آنجا چندین صرافی پیدا خواهید کرد که در ادامه بهترین‌ها را معرفی می‌کنیم.

۱. Aydin Gold

آدرس: Divanyolu Caddesi Divan Center No:56/38, 34122, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۳۸۶۹۸+
ساعات کاری: دوشنبه تا یکشنبه ۹ تا ۲۱

۲. Arkent Doviz

آدرس: Sultanahmet Mh., Divan Yolu Cad. No:32, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۰۴۱۲۱+
ساعات کاری: دوشنبه تا جمعه ۹ تا ۱۹

۳. Ser Kıymetli Madenler

آدرس: Molla Fenari Mh. Şeref Efendi Sk. Şener Center No:28/5 Nurosmaniye, 34120, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۲۹۳۰۳+
ساعات کاری: دوشنبه تا جمعه ۷ تا ۱۷

۴. Dadas Doviz

آدرس: Mollafenari, Vezirhan Cd. No:36, 34120, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۴۵۹۵۸+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۸ تا ۱۸

۵. Agaoglu Doviz

آدرس: Yeniçeriler Caddesi No: 25-b Beyazit, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۶۳۸۱۷۱۷+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۸

۳) تبدیل ارز در منطقه بی‌اوغلو و تقسیم

منطقه تقسیم از مناطق معروف غرب استانبول است و روزهای آن بسیار شلوغ و پر رفت و آمد هستند. هتل‌ها و رستوران‌های زیادی در این منطقه وجود دارند و صرافی‌های زیادی هم در انتهای جاده استقلال و نزدیک میدان تقسیم قرار دارند. در ادامه صرافی‌های پیشنهادی واقع در منطقه تقسیم:

۱. Ye-Ye Doviz

آدرس: İstiklal Caddesi 131/B, Beyoğlu, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۲۵۲۷۳۵۸+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه از ۹ تا ۲۰

۲. Nizam Doviz

آدرس: Katip Mustafa Çelebi, İstiklal Cad. No:31, 34433, Beyoğlu, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۲۵۲۶۴۲۸+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه از ۹ تا ۱۸:۳۰

۳. Cetin Doviz

آدرس: Katip Mustafa Çelebi, İstiklal Cad. No:31, 34433, Beyoğlu, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۲۵۲۶۴۲۸+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه از ۹ تا ۱۹:۳۰

۴. Cozum Doviz

آدرس: Katip Mustafa Çelebi, Meşelik Sk. No:1, 34433 Beyoğlu, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۲۴۴۶۲۷۱+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۹

۵. Aral Doviz

آدرس: Gümüşsuyu, Sıraselviler Cd. No:17, 34437, Beyoğlu, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۳۰۳۵۵۴+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۸

۴) تبدیل ارز در بازار ادویه استانبول

بازار ادویه یا بازار مصریان یکی از بهترین مکان‌ها برای تبدیل ارز در استانبول است. بازار ادویه در کنار مسجد نو (Yeni Cami) قرار دارد. بسیاری از افرادی که می‌خواهند از این بازار خرید کنند اول به سراغ صرافی‌ها می‌روند تا لیر ترکیه تهیه کنند. تعداد زیادی هم کیوسک تبدیل ارز در تمام طول مسیر بازار وجود دارد. در ادامه صرافی‌های پیشنهادی برای این منطقه:

۱. Muteber Doviz

آدرس: Hamidiye Cad. Doğubank İş Hanı No:29 D:33, Fatih, İstanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۲۱۲۱۲+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۸

۲. Angun Doviz

آدرس: Hobiyar Mh. Yenicami Cd. 2/1 Sultanahmet Meydanı Eminönü, ۳۴۱۱۲ Fatih, İstanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۲۱۱۱۱+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۹

۳. Zeki Doviz

آدرس: Büyük Postane Cad. 23/B, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۰۳۲۳۲+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۹

۴. Narin Doviz

آدرس: ۷۴ Sabuncu Hanı Sokak, Tahtakale, 34116, Fatih, İstanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۸۴۹۸۰+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۱۹

۵. Yalim Doviz

آدرس: ۵۹/B Ankara Caddesi, Hobyar, 34112 Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۳۴۵۴۵+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۸ تا ۱۹

۵) محله لاله‌لی

محله لاللی یا لاله‌لی (LALELI) به خاطر سکونت روس‌ها به محله روس‌نشین هم شهرت دارد. تنها جاذبه گردشگری این منطقه مسجد لاله‌لی است و بیشتر گردشگران به خاطر خیابان پر از فروشگاه آن به این محل می‌آیند. فروشگاه‌های محله لاله‌لی عمده فروشان لباس، کفش و سایر لوازم شخصی هستند. اگر برای خرید به خیابان Ordu بروید، علاوه بر چندین فروشگاه بزرگ و کوچک و ارزان‌فروشی‌های لباس، در صورت نیاز به تبدیل ارز صرافی‌های زیادی در دسترستان هستند.

در میان صرافی‌هایی که در ادامه معرفی خواهند شد دو صرافی Temiz Doviz و Atasal Döviz تا ساعت ۲۱ و ۲۲ باز هستند که در صورت نیاز به تبدیل ارز در استانبول در ساعت‌های بعد از غروب آفتاب می‌توانید به این صرافی‌ها مراجعه کنید.

۱. Aklar Doviz

آدرس: Beyazıt Mh., Ordu Cad. Kalaycı Şevki Sok. No:20, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۸۳۶۸۹+
ساعات کاری: دوشنبه تا جمعه ۶:۳۰ تا ۱۹:۳۰

۲. Martur Doviz

آدرس: Ordu Caddesi, Çara Plaza D:207, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۶۲۶۵۶+
ساعات کاری: دوشنبه تا جمعه ۹ تا ۲۰ – شنبه‌ها ۹ تا ۱۷

۳. Elmacıoğlu Döviz

آدرس: Ordu Caddesi, No. 60/B Laleli, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۲۲۰۱۵۱+
ساعات کاری: دوشنبه تا جمعه ۹ تا ۱۸

۴. Temiz Doviz

آدرس: Mesih Paşa, Ordu Cadessi No:271, 34130 Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۳۶۱۰۰+
ساعات کاری: دوشنبه تا شنبه ۹ تا ۲۱

۵. Atasal Döviz

آدرس: Ordu Caddesi, No:263, Laleli, Fatih, Istanbul
تلفن تماس: ۹۰۲۱۲۵۱۸۵۰۵۰+
ساعات کاری: دوشنبه تا یکشنبه ۹ تا ۲۲

تبدیل ارز در استانبول با توجه به تعداد زیاد صرافی‌های موجود کار آسانی است. هر چند همان طور که در ابتدا توضیح داده شد تبدیل ارز در کشور خارجی به مسافران پیشنهاد نمی‌شود، اما گاهی اوقات انجام این کار اجتناب ناپذیر است.